Vào ngày 4/8 này, Lễ hội Sông nước Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ nhất mà  điểm nhấn là chương trình thực cảnh đồ sộ với quy mô 700 diễn viên mang tên Sài Gòn – dòng sông kể chuyện do Hải Yến làm tổng đạo diễn, chị có thể chia sẻ đôi chút về trách nhiệm lớn lao này?

Sài Gòn - dòng sông kể chuyện là chương trình nghệ thuật trong khuôn khổ Lễ hội Sông nước TPHCM lần thứ nhất do UBND TPHCM chỉ đạo tổ chức, Sở Du lịch chủ trì phối hợp với Sở Văn hóa và thể thao TPHCM cùng các đơn vị triển khai thực hiện. Đêm nghệ thuật sẽ diễn ra vào 20h ngày 6/8 trên chính mặt sông Sài Gòn - dòng sông gắn với lịch sử hình thành và phát triển của Gia Định - Sài Gòn - TPHCM và là một biểu tượng sống động của lịch sử khẩn hoang, mở mang bờ cõi của người Việt. Đây cũng là lần đầu tiên tại TPHCM diễn ra một chương trình nghệ thuật thực cảnh. Tôi rất vinh dự được nhận trọng trách làm tổng đạo diễn chương trình đầy ý nghĩa này. Tôi đã dành gần một năm trời chỉ để nghiên cứu, tìm hiểu, du khảo trong các không gian lịch sử, chìm đắm trong những ký ức rực rỡ của Gia Định - Sài Gòn - thành phố Hồ Chí Minh và xưa hơn nữa, cũng như để thấu hiểu được tận tường về mạch nguồn của dòng chảy và con nước tại sông Sài Gòn. Tôi muốn đây không chỉ là một chương trình nghệ thuật, mà là một thước phim sống động được kể trên một dòng sông thật, với bến cảng thật, con người thật, tàu thuyền thật và những câu chuyện chân thật đầy cảm xúc được nâng tầm thành nghệ thuật.

Đã từng làm tổng đạo diễn các chương trình nghệ thuật lớn như Lễ hội Văn hóa Du lịch Mường Lò & Khám phá Danh thắng Ruộng bậc thang Mù Cang Chải 2019, Lễ hội Văn hoá và Du lịch Mường Lò 2022 và được vinh danh 2 năm liên tiếp (2018-2020) với giải Vàng danh giá Steve Awards  (tại Mỹ) và giải Vàng hạng mục Sự kiện văn hoá nghệ thuật xuất sắc EMA 2023 (tại Hong Kong, Trung Quốc)... Hẳn là Hải Yến đủ kinh nghiệm và tự tin với chương trình lần này?

Ở chương trình này, không chỉ muốn kể về Sài Gòn hơn 300 năm mà chúng tôi còn muốn quay về quá khứ cách đây cả ngàn năm. Từ thời khởi thuỷ như thế nào, cho đến buổi khẩn hoang của các thế hệ tiền nhân đã đi đến vùng đất này suốt thế kỷ 12 - 13 cho đến thế kỷ 16 - 17. Chúng tôi đi theo chiều dài của thời gian kết hợp với những lát cắt văn hoá độc đáo và chọn ra những nét tinh hoa nhất của lịch sử để nói về nét đẹp văn hoá, con người và những di sản của mảnh đất này. Với sức nặng như vậy, đòi hỏi chúng tôi phải nghiên cứu rất kĩ. Điều quan trọng là việc tìm gặp các chuyên gia, các nhà sử học nổi tiếng của thành phố như: PGS. TS – nhà sử học Nguyễn Mạnh Hùng - Nguyên hiệu trưởng trường ĐH Hồng Bàng, Nhà báo Phạm Công Luận (được mệnh danh là Người lưu giữ ký ức phố thị của Sài Gòn - với hàng chục đầu sách viết về mảnh đất này) cùng hội đồng chuyên gia là các trưởng/ phó khoa của các trường: ĐH Văn hóa, Đại học Xã hội & nhân văn được Sở Du lịch mời tham vấn cho chương trình. Chúng tôi có một ekip thực hiện gồm các đạo diễn, chuyên gia, cố vấn, nghệ sỹ hàng đầu trong ngành nghệ thuật hiện nay như: cố vấn kỹ thuật - đạo diễn ánh sáng Phạm Hoàng Nam; tổng biên đạo múa: NSƯT Thanh Hằng; đạo diễn âm nhạc - nhạc sỹ Mạnh Tiến; cố vấn trang phục - NTK Việt Hùng; cố vấn văn học - nhà báo Phạm Công Luận…

Đạo diễn Lê Hải Yến

Để kể một câu chuyện có đủ ý nghĩa văn hoá lẫn lịch sử thì sẽ cần chứa đựng rất nhiều yếu tố mới lột tả được hết chiều dài hơn 300 trăm của mảnh đất này. Khi đặt tên cho chương trình là Sài Gòn -  dòng sông kể chuyện, Tổng đạo diễn muốn tái hiện và truyền tải câu truyện như thế nào?

Tôi muốn để dòng sông tự kể nên câu chuyện của mình, về những dòng ký ức chuyển lưu qua nhiều thế hệ, nhiều cuộc tiếp biến văn hóa; Về câu chuyện của một dòng sông đã góp phần giúp cho Sài Gòn từ một vùng đầm lầy chiêm trũng, trở thành một thương cảng quốc tế sầm uất nhất khu vực. Một dòng sông đã kết nối thành phố này với các nền văn hóa trên khắp các châu lục để tạo nên một bản sắc văn hóa phong phú, đa dạng mà không nơi nào trên dải đất hình chữ S này có được. Tôi muốn mỗi người dân Sài Gòn sẽ thấy mình trong câu chuyện, sẽ thấy bóng dáng của cha ông và thế hệ tiền nhân trong câu chuyện, sẽ du ngoạn bằng mọi giác quan cùng câu chuyện. Tất cả những công nghệ, chiêu trò, thủ pháp nghệ thuật được sử dụng chỉ nhằm duy nhất một mục đích là đem lại cảm xúc và chạm đến trái tim của khán giả. Để rồi sau đó, tự mỗi khán giả sẽ có được cái nhìn đầy đủ về văn hóa, lịch sử và những giá trị tinh hoa trên bản đồ du lịch của thành phố, mà quan trọng hơn là mỗi khán giả sẽ có được câu trả lời cho mình rằng chúng ta nên ứng xử thế nào với dòng sông này, nên tri ân, trân trọng, gìn giữ và phát huy di sản thiên nhiên quý giá này như thế nào?

Đạo diễn có thể bật mí rõ hơn về những nội dung của đêm thực cảnh hoành tráng này?

Đêm nghệ thuật thực cảnh sẽ sử dụng công nghệ 3D, mapping lên toàn bộ phần sàn của bối cảnh trên bờ; hệ thống nhạc nước lập trình theo âm nhạc; hệ thống ánh sáng được tính toán công phu, chi tiết theo từng tiết mục. Show diễn sẽ bám khá sát về lịch sử bao gồm năm chương: Khẩn hoang, Mở, Trên bến dưới thuyền, Hòn ngọc Viễn Đông và Rực rỡ thành phố bên sông.

Để tạo ra được những hình ảnh chân thật nhất, trong màn Khẩn hoang, ekip đạo diễn phải đi lục tìm lại những chiếc ghe bầu cổ từ miền Trung, phục dựng lại những cánh buồm xưa. Tới màn chợ nổi, ekip cũng huy động hơn 40 chiếc xuồng ba lá và tam bản để tái hiện khung cảnh chợ hoa bến Bình Đông ngày Tết. Màn diễu hành với hơn 30 tàu thuyền du lịch các loại: từ cano, thuyền buồm, tàu nhà hàng, tàu du lịch, water bus… sẽ là một hình ảnh ẩn dụ cho sự phát triển phồn thịnh mà ngành du lịch sẽ mang lại cho dòng sông Sài Gòn. Chương cuối sẽ là một bữa tiệc toàn bích của các công nghệ trình diễn hiện đại bậc nhất với hệ thống đèn lazer công suất lớn, màn trình diễn flyboard đặc sắc, kết hợp cùng phần trình diễn drone show và pháo hoa trên trời cùng ánh sáng từ hàng chục tàu thuyền lớn trên sông.

Cám ơn đạo diễn Lê Hải Yến!